Marien is vernoemd naar zijn opa Marinus Zwijnenburg- en hij wilde zijn naam ook weer doorgeven aan zijn zoon. Het werd Siem Marinus. Je hoopt natuurlijk dat met de naam ook de goede eigenschappen van opa Marinus (en Marien) doorgegeven worden.

Marjolijn van Heemstra krijgt een zegelring van haar oma als ze achttien is. Deze ring is van “Bommenneef”; een verre oom die volgens de familie-overlevering een verzetsheld was omdat hij een jaar na de oorlog een dodelijke aanslag pleegde op een niet-veroordeelde NSB’er. Frans van Heemstra kon niet leven met de gedachte dat deze schurk vrij rond liep, zo was het verhaal. Bij de ring hoort ook het verzoek om de eerstgeboren zoon naar deze familieheld te noemen.

De roman begint als Marjolijn 27 weken zwanger is. Voordat ze haar zoon vernoemt wil ze meer weten over de bewuste aanslag op 5 december 1946. Er volgt een spannend onderzoek en reconstructie van die aanslag. Al snel ontstaan er barstjes in de mythe. Ondertussen tikt de tijd door: voordat de kleine Van Heemstra geboren wordt, wil Marjolijn het echte verhaal boven tafel hebben.

Ik vond het een heerlijk boek, dat op een lichtvoetige manier grote vragen aan de orde stelt: het grijze gebied tussen goed en fout, heldendom en terrorisme, en het gewicht van geschiedenis en verhalen.

Toen ging Kaïn weg van de Heer. Hij ging in het land Nod wonen. Dat ligt ten oosten van Eden. -Genesis 16-

In 2015 bezochten we de voorstelling Genesis van het Nationaal Theater. Ik werd opgeslokt door het verhaal, een onvergetelijke ervaring. Het duurde vijf uur, maar ik heb me geen moment verveeld.

Dit overkomt je soms ook bij boeken. Dat je -na 580 pagina’s je realiseert dat het slot nadert- langzamer gaat lezen omdat je nog geen afscheid wilt nemen van de personages, het verhaal, de sfeer. En dat je bij bij het dichtslaan van het boek zucht: Ja, dit is een meesterwerk.

Ik heb het over de klassieker ‘East of Eden’ van John Steinbeck uit 1952 dat onlangs opnieuw werd vertaald door Peter Bergsma: ‘Ten oosten van Eden’.

Het gaat over twee broers (of eigenlijk vier, want het verhaal strekt zich uit over twee generaties) die strijden om de liefde van hun vader. Op een meer existentieel niveau gaat het over de strijd tussen goed en kwaad; niet alleen tussen personen maar ook in de mens zelf.

Het is natuurlijk gebaseerd op het oerverhaal van de mensheid zoals dat staat opgetekend in Genesis. Kaïn doodt zijn broer Abel omdat zijn vader zijn offer niet aanvaart en dat van zijn broer wel. Kaïn wordt weggestuurd met de boodschap: Dolend en dwalend zul je over de aarde gaan. Dit is het lot van de mensheid, van ons, de afstammelingen van Kaïn..

Steinbeck laat je nadenken over de vrije wil, over geliefd zijn en afgewezen worden, over succes en falen, over rijkdom en armoede, over mens-zijn. En dit alles met als decor het Amerika aan het begin van de 20e eeuw.

Genesis in de Salinas vallei.

Ja mensen, wat kan ik zeggen? Gaat heen ..en lees dit

Het geluk van een onbestendig voorjaar is dat als het dan een keer zonnig is, je zonder enige schroom direct in de tuin mag gaan zitten met een boek. Tijdens tentoonstelling ‘de Nieuwe Vrouw’ in Singer Laren kocht ik in de museumwinkel een verhalenbundel van Nienke van Opstal.

In ‘Dames in zwaar weer’ hebben vrouwen de hoofdrol; gewone vrouwen die in herkenbare situaties belanden. Soms pijnlijk, verleidelijk, verdrietig of ongemakkelijk. De verhalen verschillen in lengte. De auteur verstaat de kunst om in een paar bladzijden een heel verhaal te vertellen. Het is haar debuut. Het lijkt met een jaloersmakend gemak geschreven. Heerlijke kost!

Alleen al vanwege de cover zou je het boek aanschaffen. Het toont een schilderij van Piet van der Hem (1885-1961). Een vrouw met gouden schoenen in een feestjurk. Ze zit er een beetje uitgeteld bij. Haar blik maakt nieuwsgierig. Is ze weggelopen van het feest? Of zit ze moed te verzamelen om te gaan? Het zou zo maar een van de vrouwen uit de bundel van Van Opstal kunnen zijn..

Vroeger las ik nog weleens een thriller. Dan Brown’s ‘Da Vinci Code’ -en zijn opvolgers- heb ik gelezen, en ook de Millennium-serie van Stieg Larsson kon ik waarderen (althans de eerste delen; daarna werd het me te bloederig). Maar toch is het spannende boek niet echt mijn genre. Niet omdat ik snel de dader ontmasker- ik ben een uiterst slechte rechercheur- maar ik lees gewoon liever romans. Als ik dan toch iets spannends wil, dan kijk ik een serie op Netflix.

Vorige week hebben we ons ondergedompeld in de wereld van de diamanthandel van Antwerpen. In ‘Rough Diamonds’ raakt familiebedrijf Wolfson verstrikt in de criminaliteit. Het is een combinatie tussen een actie-thriller en een familie-drama. Ik vond het echt een prachtige serie. De gesloten orthodox joodse gemeenschap wordt bijzonder goed neergezet, het verhaal is meeslepend en wat een fantastische cast.

Een aanrader voor de liefhebbers van Unorthodox en Undercover. Voor zo’n sterke serie laat ik mijn romans gerust even een avondje liggen.

Toen wij aan de Johan den Haen gingen wonen plantte Marien met zijn vader en zoon een boom. De boom groeit en bloeit en draagt ieder najaar vrucht. Leen overleed in 2020 en Marien brengt jaarlijks een peul van de Gleditsia naar het graf.

In ‘Het eiland van de verdwenen bomen’ van Elif Shafak wordt de liefdegeschiedenis vertelt van het Turks meisje Defne en de Griekse Kostas in de jaren ’70 op Cyprus. Een gevaarlijke liefde want er woedt een bloedige burgeroorlog tussen de twee volken.

Afwisselend springt het verhaal van de jaren ’70 op Cyprus, naar eind jaren 2010 in Londen, wanneer Ada -de dochter van Kostas en de inmiddels overleden Defne- zich verdiept in de geschiedenis van haar ouders en op zoek gaat naar haar wortels.

Een belangrijke rol is weggelegd voor een vijgenboom die door Shafak wordt opgevoerd als alwetende verteller. Hoewel het in het begin een beetje ongemakkelijk voelt -een pratende boom- went het snel en blijkt het een mooie vondst. Die vijg, ooit geworteld in de warme aarde van Cyprus en door Kostas meegenomen naar Engeland, is een oude, wijze en betrouwbare getuige van een pijnlijke geschiedenis. 

Ik vond het een prachtige poëtische roman waarin grote thema’s worden aangesneden zoals migratie, identiteit, rouw, spiritualiteit, familie en de verhouding tussen mens en natuur. Het is wel een volle roman en misschien hier en daar wat overdadig qua thema’s, beelden en taalgebruik. Maar het hielp mij ook om me helemaal onder te dompelen in het verhaal en behoefte kreeg om meer te willen weten over Cyprus en de intrigerende geschiedenis van dit eiland.