Thuiskomen

Niets fijner dan na een mooie reis of vakantie thuiskomen. En eerlijk is eerlijk; ons huis is ook een heel fijne plek om naar terug te keren.

In ons huis hebben we in de loop van de tijd mooie en dierbare spullen verzameld. Schilderijen en tekeningen, foto’s en beelden. Onze bergbeklimmer Maurice -gemaakt door Leonie- knikt ons-amateur-alpinisten- minzaam tevreden toe bij thuiskomst.

En ook worden we verwelkomd door het groene hert. Een paar maanden terug kreeg Marien haar van gulle vriend Ronald. Ze is elegant en mysterieus.

In een van de boeken die ik in mijn koffer had, spelen herten een belangrijke rol: Aleksandra van Lisa Weeda. Deze roman gaat over de geschiedenis van haar Kozakken familie in Oekraïne. Na tachtig pagina’s heb ik het boek echter dichtgeslagen. Want, deze historische familieroman is geen ontspannende vakantielectuur. Het vergt je volledige aandacht.

De herten verbeeldden de Kozakken-voorouders die gestorven zijn en veranderen in witte herten met een gouden pijl in hun rug. Zij geven reacties op alle gebeurtenissen in het boek.

Thuis ben ik opnieuw begonnen in Aleksandra. De vorm, de wisseling in zowel tijd als vertel-perspectief, het magisch realisme en alle symboliek maken het niet eenvoudig om het verhaal te volgen en doorgronden. Ik vond het daardoor ook wat afdoen aan de diepgang van de personages. Maar toch.. nu ik het hert thuis weer in de ogen kijk voel de droeve boodschap die me uit het boek bij blijft.

De mensen uit Oekraïne, de volken die daar generatie op generatie hun leven hebben opgebouwd, worden keer op keer gemangeld, beroofd, verjaagd vanwege een ideologie, een dictator. Wat zouden zij ook graag thuiskomen.

De acht bergen

De bergen. Het blijft trekken, ieder jaar weer. Dit jaar de Italiaanse Alpen, Val ‘d Aosta. Met in de rugzak De Acht Bergen van Paolo Cognetti, een berg-boek bij uitstek over een jeugdvriendschap tussen Pietro -uit Milaan- en Bruno een jongen uit een bergdorp in noord Italië. We hadden voor vertrek de film op Netflix gekeken en beiden lazen we daar het boek. Schitterend. Zowel het boek als de bergen.

“Misschien is het waar, zoals mijn moeder beweerde, dat ieder van ons een favoriete hoogte heeft in de bergen, een landschap dat op ons lijkt en waar we ons goed voelen. Het hare was ongetwijfeld het bos op vijftienhonderd meter hoogte, met schaduwrijke sparren en lariksen, waaronder bosbessen, jeneverbessen en rododendrons groeien en waar de reebokken zich verschansen. Ik voelde me meer aangetrokken tot de bergen die daarna komen: alpenweiden, bergbeken, veengronden, hooglandgrassen en grazende beesten. Nog iets hoger verdwijnt de vegetatie, is alles tot het begin van de zomer bedolven onder de sneeuw en is het grijs van met kwarts dooraderde en met geel korstmos ingelegde rotsen de voornaamste kleur. Daar begon de wereld van mijn vader.” Paolo Cognetti

Dood zijn duurt zo lang

Mijn werk bestaat voor een belangrijk deel uit palliatieve zorg. Mensen met wie je intieme gesprekken hebt gevoerd over het leven en de dood en met wie je een band opbouwt, gaan dood. Soms kiezen zij voor een actieve levensbeëindiging. De gesprekken voorafgaand aan euthanasie zijn intens. Het raakt ook aan je eigen visie op leven en sterven, lijden en zelfbeschikking.

Ik reis dagelijks tussen Gouda en Rotterdam en dat vind ik heerlijk. De twintig minuten in de trein gebruik ik om afstand te nemen, mijn gedachten te verzetten. Soms luister ik muziek, vaak ook podcasts.

Ik heb nu mijn hart verpand aan De Grote Harry Bannink Podcast. Gijs Groenteman spreekt uitgebreid met iemand die samengewerkt heeft met Harry Bannink zoals Jenny Arean, Hans Dorrestijn, Aart Staartjes, Wieteke van Dort. Ondertussen laat Groenteman liedjes horen van Bannink die hij samen met de gast luistert. Het levert geweldige fragmenten op, de gasten zijn stuk voor stuk verhalenvertellers, en die liedjes zijn natuurlijk briljant.

En ja het helpt, zo op de weg naar huis..

Onderstaand liedje is geschreven door Willem Wilmink en gecomponeerd door Harry Bannink. In gedachten bij J.

Finish

Controle XL is een dikke medley van breakdance, fysieke komedie, live muziek, film en bizarre humor.’

Als start van de zomervakantie gingen we afgelopen weekend met Siem en Guus & familie naar deze voorstelling van Maas Theater en Collectief 115. Wat een belevenis. Het leven als marathon- vijf grote mannen dansend, struikelend, worstelend op een bewegende vloer- waar de controle ver te zoeken is. We hebben allemaal genoten van deze idioot fysieke voorstelling. Briljante zelfspot en schitterende beelden.

Dat niet alleen deze dertigers zich herkennen in de metafoor van het leven als marathon, bleek afgelopen vrijdag. Ik las vrijdag het gedicht Finish van Alex de Roode tijdens de klassieke muziek en poëzie. Een van mijn liefste bewoners vroeg na afloop naar dit gedicht: ‘Ach, als de dood toch eens zo mocht zijn..’

Finish

De atleet stond op het veld 
en rekte zijn oude benen 
toen de dood langskwam en wenkte: 
Dag jongen, loop je even mee? 
 
Een korte steek in de zij, 
dat was alles. Hij bukte zich 
om zijn veters aan te trekken, 
maar de schoenen waren al leeg en 
hij rende de lucht in. 
 
Gewichtloos en zonder 
ooit buiten adem te raken 
zwom hij door een sterrenzee, 
fietste de melkweg rond 
en liep ten slotte 
in de witte tunnel van de zon, 
als vuur door wind gedragen. 
 
En bij de finish waren vele gezichten 
die hem aankeken met zachte ogen, 
en die zich verheugden, 
want hij was er.

 

Geen voetnoot

Gisteren was er in het jeugdjournaal een reportage vanuit Suriname vanwege Keti Koti. In een klein museum hing een korte ketting waarmee een tot slaaf gemaakte aan enkel en nek was vastgeklonken. Hij of zij moest gebogen -haast kruipend- het loodzware werk doen. Siem stem klonk kleintjes naast me: Hier word ik nou helemaal emotioneel van. Dat Nederlanders dat gedaan hebben!

Ik lees De Huisbediende van Tara Conklin. De roman gaat over de 17-jarige slavin Josephine op een plantage in Virginia die in 1853 besluit te vluchten, en de jonge ambitieuze advocate Lina uit New York die in 2004 werkt aan een zaak van herstelbetalingen voor de nazaten van slaven. Kunst speelt een belangrijke rol in het verhaal. Josephine heeft misschien wel de beroemde schilderijen gemaakt die toegeschreven zijn aan ‘de mevrouw’ wiens huisbediende zij was.

Het boek doet denken aan De Ondergrondse Spoorweg van Colson Whitehead. Ik vind het een meeslepend prachtig geschreven verhaal. En het schuurt. Eigenlijk zoals Siem het zo goed onder woorden bracht gisteravond op de bank.

In Tijdgeest van vandaag schrijft journaliste Janice Deul: ‘Ook witte mensen moeten dealen met gevoelens van schuld en verantwoordelijkheid. Daartoe is kennis onontbeerlijk. Kennis van de historie, maar ook van het onrecht en de gevoeligheden die nog nog aan oude systemen verbonden zijn. Het slavernij is geen voetnoot of zwarte bladzijde in de geschiedenis van ons land. Eerder een hoofdstuk, of zelfs een compleet boek’.