Qua werk en studie heb ik twee liefdes: levensbeschouwing en maatschappij. De afgelopen vijfenhalf jaar heb ik met veel plezier in ’t Swanenburghshofje gewerkt. Een belangrijk onderdeel van mijn werk was de coördinatie van SchuldHulpMaatje. Schulden en armoede is geen onderwerp waar je vrolijk van wordt. Mensen met schulden schamen zich en de publieke opinie is ook niet erg mild. In schulden zit het woord ‘schuldig’. De mores is: je bent verantwoordelijk voor je geldzaken, je moet niet meer uitgeven dan je hebt en als je je rekeningen niet betaalt moet je op de blaren zitten. Allemaal waar, maar de oplossing is complexer dan alleen te hameren op verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid.
Dennis is een van de hoofdpersonen in Schuldig van HUMAN
Gisteren was ik dagvoorzitter bij een dag over financiën en schulden in de Garenspinnerij georganiseerd door Gemina Budgetlink. Nadja Jungmann, lector Schulden en Incasso van de Hogeschool Utrecht hield een boeiende lezing over haar onderzoek m.b.t stress en schulden. De aanzet voor haar onderzoek kwam door het boek Schaarste van Mullainathan en Shafir -wetenschappers van Harvard en Princeton- het hele artikel is hier te lezen Kern van het betoog is dat chronische stress het brein aantast. Als je lijdt aan schaarste -of het nu om geld, tijd of sociale contacten gaat- ben je niet meer goed in staat op lange termijn te denken, je werkgeheugen wordt aangetast waardoor je afspraken vergeet en je bent minder goed in staat om je eigen aandeel in de situatie te zien. Schaarste zorgt voor een tunnelvisie.
Mensen die te maken hebben met hevige stress blijken13 punten te zakken als hun IQ wordt gemeten. Je wordt dus letterlijk een beetje dommer van chronische stress. Het goede nieuws is dat je IQ ook weer kan herstellen als de stress verdwijnt. Nadja Jungmann gaf handreikingen voor hulpverleners om hiermee om te gaan. Daarnaast ben ik er zelf van overtuigd dat het ook zou helpen als het moeilijker zou worden gemaakt om schulden te maken en als incassobureaus en de handel in schulden wordt aangepakt, maar dat is een andere discussie.
De documentaire Schuldig van HUMAN geeft een bijzonder inkijkje in het leven van mensen in chronische armoede. De documentaire is terecht bekroond met de Zilveren Nipkowschijf.
https://www.youtube.com/watch?v=ouaTfUvtEik
In januari is het tijd om me verder te bekwamen in die andere liefhebberij: ik word geestelijk verzorger in de ouderenzorg bij Laurens in Rotterdam! Daar zal ik waarschijnlijk met heel andere vormen van schaarste geconfronteerd worden..
Interessant stukje, Mirjam, maar in jouw weergave van de lezing worden de woorden ‘stress’ en ‘schaarste’ bijna synoniem. In het artikel waarnaar je verwijst komt het woord ‘stress’ niet voor. Ik begrijp natuurlijk wel dat er een verband kan zijn.
Ik wil je alvast feliciteren met je baan als geestelijk verzorger bij Laurens. Een nieuwe uitdaging!
Hartelijke groet, Kees
Ik vind interessant hoe we, in behoorlijk rijke westen, ‘armoede en schulden’ bijna per definitie in een zin proppen. Zo werk het in kapitalisme en neo-liberalisme onderstreep het, maar of het zo is dat betwijfel ik.
Ik ken mensen met schulden die alles behalve arm zijn en andersom, zelfs samenlevingen ken ik die schulden hebben maar niet arm zijn en andersom.
Gelukkig dat er ook mensen zijn die gewoon geven en niet lenen of krediet verstreken of dat wel doen maar renteloos. Dat gebeurt vooral in privé sfeer. Maar opvallend is dat religies ook mening daarover hebben bijvoorbeeld: “Geld lenen en daar rente voor betalen, dat is in islamitische kringen ongepast. Geld uitlenen en er rente voor ontvangen eveneens.” Ook christendom heeft over hoe zaliger is om te geven dan om te ontvangen.
Tijdens de laatste crisis van mevrouw Economie leek er op dat hele planeet aan het stressen is geweest, maar nu gaat weer goed met mevrouw Economie en nu zijn we met ze allen weer slimmer!? Ik blijf hopen!
IK ga jouw stukje nog eens lezen.
Voorlopig mijn felicitatie voor je nieuwe baan als geestelijk verzorger
in de ouderenzorg bij Laurens.
Hartelijke groeten
Gerda Paans