Van Ria, oud-medewerkster van het Swanenburghshofje, kreeg ik het boekje Gewoon Toos. Dit boekje is geschreven door Annewies van Ess, ook een oud-medewerkster van het hofje. Annewies heeft het levensverhaal van haar vriendin Toos opgetekend. Ria dacht dat dit mij wel zou bevallen , en het cadeau was inderdaad een schot in de roos. Hoewel ik even in moest komen in de schrijfstijl van Annewies (ze schrijft in korte zinnen en heeft vrij veel woorden nodig) raakte ik verslingerd aan dit verhaal van de ‘gewone vrouw Toos’. Na het lezen weet ik weer waarom ik zo van het beroep van maatschappelijk werker ben gaan houden: de levensverhalen. Toos is opgegroeid in een zwaar gereformeerd milieu in een dorpje vlakbij Gouda. Haar vader houdt er een streng, meedogenloos godsbeeld (en ideeën over een goede opvoeding) op na dat zijn sporen nalaat op het hele gezin. Toos trouwt, krijgt vier kinderen en dan slaat het noodlot toe als haar zoon Anton leukemie krijgt en op zijn tiende overlijdt. Annewies vertelt hoe Toos, haar man en kinderen hier mee omgaan. Welke invloed dit life-event heeft op het geloof van Toos en haar visie op het leven. Wat ik met name heel bijzonder (en ontroerend) vond zijn de ‘religieuze ervaringen’ die Toos heeft en worden omschreven. Toos heeft deze ervaringen twee keer in haar leven; bij de geboorte van haar dochter Lotte en bij het overlijden van haar zoon. “Ik kijk weer naar ons kind. Onze zoon waar we zo van houden en er gebeurt iets. Iets waarvoor ik geen woorden heb. Ook vandaag niet. Het is net alsof ik een stukje mee mag. Alsof Anton mij een eindje meeneemt om te laten weten, te laten zien dat waar hij is, het goed is. Alleen maar goed. En ineens weet ik het weer. Herken ik het. Hetzelfde voelen. Hetzelfde weten. Dezelfde rust en allesomvattende vrede in mij en om mij heen die er was na de geboorte van Lotte. Weggaan en komen. Een zelfde verlossing. Een zelfde ervaring om mij te laten weten dat Anton is waar Lotte vandaan komt. Een plaats van vrede en rust. Een plaats van goedheid’.
Ik moet hierbij denken de ervaring van het ‘oceanische gevoel’. Deze term werd door de franse dichter en mysticus Romain Rolland geïntroduceerd om het gevoel van ’grenzeloosheid en eeuwigheid mee aan te duiden, een gevoel van verbondenheid met het al’. Dit gevoel vormt de basis van religiositeit. Mooi om weer bevestigd te zien dat ieder levensverhaal bijzonder is, en op deze manier te mogen delen in zelfs de intimiteit van religieuze ervaringen!
Heel mooi ja, ik zou willen dat ik dat ook zo diep had. Ik ben wel gelukkig en realiseer me ook dat ik het geweldig goed heb.
Maar altijd die twijfels.
Gr. Dorie