De cover oogt als een slechte damesroman, en de titel is zo mogelijk nog erger Ga niet weg (in het Italiaans Non ti muovere). De auteur is de Italiaanse Margaret Mazzantini. Als je deze mooie actrice ziet, kun je je bijna niet voorstellen dat ze óók nog eens goed kan schrijven. Maar ik heb dit boek in één adem uitgelezen. Het gaat over een Italiaanse chirurg die zijn vijftienjarige dochter Angela na een scooterongeluk op de operatietafel bij zijn collega ziet belanden. Er volgt een innerlijke monoloog die Timotheo, de chirurg en vader, afsteekt tegen zijn dochter als die tussen hemel en aarde zweeft. Hij biecht haar zijn onblusbare verliefdheid op voor een verlopen, troosteloze vrouw met de merkwaardige naam Italia. Op de achterflap van het boek staat dat Timotheo ’tegelijk beschuldigde, aanklager en rechter is’. Het boek wordt een overspelroman genoemd maar ik vond het meer een zingevingsroman: het barst van de levensvragen. Timotheo heeft een comfortabel, uitgestippeld artsenleven met een charmante vrouw aan zijn zijde en is volkomen verrast als hij zich aangetrokken voelt tot Italia; een vrouw uit een veel lagere sociale klasse. Hij begeert haar, maar schaamt zich ook voor haar. Hij verkracht haar, behandelt haar als een hoer, maar kan ook niet zonder haar; hij houdt van haar in al haar lelijkheid. “Wat wil het zeggen lief te hebben dochter van me? Weet jij het? vraagt hij zijn dochter die vecht voor haar leven. Hij klaagt zichzelf aan voor deze gevaarlijke, egoïstische liefde “Geloof me, ik heb mezelf al veroordeeld, jaren geleden toen ik daar op die stoep zat. En het was een onomkeerbaar vonnis, het bleef staan seizoen na seizoen, als een grafsteen. Ik ben schuldig, mijn handen weten dat ik schuldig ben”. Hij behandelt Italia wreed: komt naar haar toe als hij daar behoefte aan heeft, maakt haar zwanger, laat het gebeuren dat zij een illegale abortus laat plegen met alle gevolgen van dien. Maar het leven lijkt niet aan rechtvaardigheid te doen. “Ik begon te vergeten. En terwijl ik vergat, beloonde het leven mij”. Timotheo blijft bij zijn vrouw, wordt vader en hij schopt het tot hoofd van de afdeling. De existentiële, relationele, temporele, levensvragen, vragen over lijden, dood en rechtvaardigheid; ik zie ze allemaal voorbij komen.  Soms formuleert hij er een antwoord op, vaak stelt hij ze alleen.

Sommige recensenten vinden het boek melancholisch, poëtisch, maar soms ook melodramatisch en aanstellerig. Ik kan er volledig inkomen, maar heb ongegeneerd van de Italiaanse dramatiek genoten. Als je op vakantie gaat naar Zuid Europa kun je dit boek gerust meenemen .. Viva Italia!