“In het huis van de dichter geeft een prachtig beeld van een magistraal pianist. Die ten onder gaat aan…ja, aan… Hij is onmatig in alles… in roken, in drinken, in passie, in pianospelen… De stijl van Jan Brokken is heel mooi, heel ingetogen, heel observerend.” –
Dit zegt scenario- en toneelschrijver Maria Goos in Opium TV. Ik heb een paar weken geleden dit boek gelezen, het is blijven hangen en vraagt om een stukje op mijn blog.
Het boek vertelt het verhaal van de Russische pianist Youri Egorov. Jan Brokken, de auteur, leert Youri kennen in 1981. Het is zijn buurman op de Brouwersgracht. Op dat moment is Youri 5 jaar in Nederland, gevlucht uit zijn thuisland omdat hij homosexueel is. Verscheurd door schuldgevoel naar zijn familie, bang dat hij opgepakt wordt en naar Siberië vervoerd, bouwt hij in Nederland een glasrijke carrière op. De mensen zijn weg van hem. Hij wordt op handen gedragen deze geniale innemende jongen. Brokken portretteert Egorov voor de Haagse Post, en ze raken bevriend. Het boek nam mij mee naar het Amsterdam van de jaren ’80; een drietal homoseksuele en artistieke vrienden leven samen met Egorov, regelen zijn concerten, leven onstuimig, losbandig. Zoals Maria Goos al zegt: zijn leven was niet bepaald saai. De homoscene was zich in dit tijd nog niet doordrongen van de aidsepidemie die boven hun hoofd hing.
Toen ik het boek las realiseerde ik mij dat ik, geboren in 1979 in klein dorp, aids toch altijd een beetje had gezien als de ziekte van gekke homo’s. Een ziekte die ons niet aanging en die voorkwam door sodomie: eigen schuld dikke bult. Nu ik dit boek las, met de wetenschap van nu, besefte ik wat een verschrikkelijke ziekte aids is. Hoe hadden deze mannen kunnen weten dat ze voorbehoedsmiddelen moesten gebruiken: zwanger konden ze niet raken, en aids was nog niet bekend..
Jan Brokken beschrijft Youri oprecht en liefdevol: hij spaart hem niet, laat ook zijn valse en kwetsbare kanten zien. Hij is boos omdat Youri zulke risico’s neemt en vindt het vreselijk dat hij ervoor kiest zijn leven uiteindelijk zelf te beeindigen. Brokken schrijft daarbij fantastisch over muziek. Ik heb Youri opgezocht op youtube: http://www.youtube.com/watch?v=-qntoAZponw
Inderdaad: een man met seksappeal .Hij deed me denken aan Ramses Shaffy. (Wie de documentaire Ramses nog niet heeft gezien: ook een aanrader!)
‘Onder Russische musici is het de gewoonte een overleden collega thuis de laatste eer te bewijzen met muziek’ schrijft Jan Brokken. Youri stimuleert Jan om verder te gaan met schrijven: dat is zijn raison d’étre, aldus Egorov. Jan Brokken wijdt deze biografische roman aan zijn bijzondere vriend en pianist en bewijst hiermee dat híj een groot schrijver is. Het boek geeft mij mee: dóe waarvoor je op de wereld gezet bent!