De afgelopen weken volgden Marien en ik de prachtige serie Krabbe zoekt Picasso. Meesterverteller Jeroen Krabbe bezoekt de plaatsen waar Picasso geleefd en gewerkt heeft en schetst een beeld van de mens achter de kunstenaar. Pablo raakte als kleine jongen gefascineerd door het stierengevecht. Volgens Krabbe moest hij gegrepen zijn door enerzijds de elegantie van het gevecht tussen stier en matador en tegelijkertijd de wreedheid van de slachtpartij. De stier en het stierengevecht zullen altijd een motief in zijn werk blijven. Het lijkt een afspiegeling zijn van zijn leven en omgang met vrouwen die hij allereerst adoreert en verleidt, maar vervolgens bedrogen achterlaat.
Ik werd geraakt door de scene waarin verteld werd dat twee van zijn vrouwen in zijn atelier geconfronteerd werden met elkaar en zij elkaar letterlijk in de haren vlogen. Picasso stond op een ladder, keek ernaar -met genoegen zo lijkt het- en maakte er zelfs een schilderij van (Birds in Cage, 1937). De witte duif is Marie Therese, de vrouw bij wie hij een kind had. De zwarte duif is Dora Maar, zijn minnares die model stond voor zijn meesterwerk de Guernica en waar hij op dat moment aan werkte.

En niet alleen was hij slecht in duurzame liefdesrelaties. Tijdens de Tweede Wereldoorlog nam hij niet de moeite om voor zijn Joodse vriend op te komen en aan het einde van zijn leven brak hij met al zijn kinderen en kleinkinderen, en ook weigerde de inmiddels steenrijke Picasso een testament op te maken. Het leidde tot dramatische toestanden na zijn dood.

Hoe kan een kunstenaar die zulke diepzinnige en ontroerende kunst maakt, tegelijkertijd zo’n wrede, egocentrische man zijn? Misschien is het te verklaren door een aantal traumatische gebeurtenissen in zijn jonge jaren. Zijn zusje overlijdt aan difterie als zij zeven is. Hij is er kapot van en marchandeert met God; hij biedt aan nooit meer te schilderen als God zijn zusje geneest. Maar dat gebeurt niet en Picasso zweert zijn geloof af. Misschien is hij door deze ervaring een angstig en eenzelvig man geworden die alleen aan zijn schilderkunst trouw bleef?

Zijn laatste zelfportret uit 1971 vind ik zowel fascinerend als van een ongekende treurigheid. Hoewel Pablo Picasso de geschiedenis ingaat als de grootste kunstenaar van de 20^e eeuw, blijft na het kijken van Krabbe’s zoektocht voor mij toch vooral het beeld over van een geniale maar meedogenloze man met tegelijk raadselachtige zachte kanten.  Ik hoop dat ik op een andere manier naar mijzelf zal kijken als de dood bij mij aan komt kloppen..